در میزگرد ایرنا بررسی شد:
غفلت 15 ساله از پسماندهای عفونی
بازار پرواز: مشهد - پسماند عفونی از خطرناكترین نوع پسماند برای سلامت بشر است كه برپایه آمار سازمان بهداشت جهانی سالانه 6 میلیون نفر به خاطر تماس با پسماندهای عفونی جان خویش را از دست می دهند ولی ساماندهی آن مورد غفلت متولیان سلامت قرار گرفته است.
به گزارش بازار پرواز به نقل از ایرنا، پسماندهای عفونی شامل تمام پسماندهای زیان آوری است كه در مراكز بهداشتی و درمانی تولید می گردد و باید به صورت ویژه بی خطرسازی و دفن شود در غیر این صورت عواقب جبران ناپذیر بر سلامت انسانها خواهد داشت.
طبق ماده هفت قانون مدیریت پسماند مصوب سال 1383، مدیریت پسماند عفونی به عهده تولید كنندگان آن می باشد و طبق ماده 13 این قانون، مخلوط كردن و پخش كردن پسماند پزشكی با سایر پسماندها در محیط ممنوع می باشد.
همچنین برپایه ماده 16 قانون مزبور متخلفین این 2 ماده جریمه می شوند.
براساس آمار وزارت بهداشت و درمان بیمارستان های كشور روزانه 400 تن پسماند تولید می كنند و طبق آمار سازمان بهداشت جهانی بیش از 40 درصد پسماندهای بیمارستانی عفونی هستند.
در كلانشهر سه و نیم میلیون نفری مشهد هم 33 بیمارستان، حدود 2300 مطلب دارای پسماند عفونی و حدود 200 درمانگاه فعالیت دارد و طبق آمار سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد روزانه حدود 23 تن زباله بیمارستانی و عفونی در این شهر جمع آوری می گردد.
ساماندهی زباله های عفونی و بی خطرسازی آنها از مهمترین چالشهای كلانشهر مشهد است و تولیدكنندگان این نوع زباله در سالهای گذشته همكاری لازم برای دفن و بی خطرسازی آن را نداشتند بنابراین دستگاه قضایی امسال به ساماندهی این مورد پرداخته است.
برای بررسی بیشتر این موضوع، خبرگزاری جمهوری اسلامی استان خراسان رضوی مبادرت به برگزاری میزگرد با حضور مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای دانشگاه علوم پزشكی مشهد، مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد، معاون پایش و نظارت اداره كل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی، كارشناس بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشكی مشهد و نماینده درمانگاه های خصوصی و خیریه كرد.
* صدور اخطار
مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای دانشگاه علوم پزشكی مشهد در این زمینه اظهار داشت: طبق قانون، مسئولیت بی خطرسازی زباله های عفونی و بیمارستانی برعهده تولیدكنندگان این نوع پسماند است و این مورد با جدیت پیگیری می گردد.
علی اصغر حسنی اضافه كرد: وزارت بهداشت به كاهش پسماند، نحوه جمع آوری و پایش دستگاه های بی خطرساز نظارت كامل دارد.
وی تصریح كرد: اداره كل محیط زیست نظارت نهایی را انجام می دهد، بخش خصوصی هم برای بی خطرسازی زباله های عفونی فعال شده و دانشگاه علوم پزشكی هم نقش پایش و نظارت بر فعالیت این بخش را برعهده دارد.
وی اظهار داشت: طبق آخرین مصوبه كمیته پسماند عفونی مشهد، اول مرداد ماه سال جاری آخرین مهلت برای بی خطر سازی پسماندهای عفونی و عقد قرارداد توسط مطب ها و درمانگاهها با بخش خصوصی در این زمینه تعیین شده بود.
حسنی با تاكید بر اینكه هیچ كوتاهی و قصور در زمینه سلامت مردم پذیرفتنی نیست اضافه كرد: تا آخر تیر ماه بیش از 700 اخطار اولیه برای مطب ها و كلینیك هایی كه نسبت به عقدقرارداد برای بی خطرسازی زباله عفونی خود اقدام نكرده اند، صادر شد.
وی تصریح كرد: سازمان نظام پزشكی استان هم این مورد را به صورت پیامكی به مطب ها اطلاع رسانی كرده است.
*تولید 2.5 كیلو گرم زباله بیمارستانی به ازای هر تخت
مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای دانشگاه علوم پزشكی مشهد اظهار داشت: در ایران به ازای هر تخت حدود 2.5 تا چهار كیلو گرم زباله در هر شبانه روز تولید می گردد كه حدود 80 درصد آن پسماند عادی است.
وی اضافه كرد: با اقدامات و فرهنگسازی صورت گرفته این مقدار در مشهد به كمتر از 2.5 كیلو گرم رسیده است كه 75درصد آن پسماند عادی است.
وی تصریح كرد: هم اكنون بی خطر سازی پسماندها در 33 بیمارستان مشهد انجام می گردد و در 97 درصد بیمارستان های این شهر دست كم یك دستگاه بی خطرساز پسماند عفونی فعال است.
حسنی اظهار داشت: طی 2 ماه گذشته جلسات مختلف برای ساماندهی پسماندهای عفونی برگزار شده و طی 45 روز اخیر تعداد مطب هایی كه برای بی خطرسازی پسماند عفونی اقدام نموده اند از 170 به حدود 850 مطب رسیده است.
*2300 مطب تولیدكننده زباله عفونی
معاون پایش و نظارت اداره كل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی هم در این میزگرد اظهار داشت: دانشگاه علوم پزشكی تابحال آمار دقیق از تعداد مطب ها رائه نكرده است اما فعالیت 4200 مطب در مشهد مطرح است.
محمد عرفانی اضافه كرد: برپایه اعلام دانشگاه علوم پزشكی مشهد حدود 2300 مطلب از این تعداد تولید كننده پسماند عفونی هستند و تا خرداد ماه حدود 160 مطب برای بی خطرسازی و جمع آوری زباله های عفونی با سازمان مدیریت پسماند شهرداری قرارداد داشتند كه این تعداد اكنون با پیگیری دستگاه قضایی، اداره كل محیط زیست و دانشگاه علوم پزشكی به حدود 850 مطب رسیده است.
وی تصریح كرد: روزانه حدود 20 تن زباله در 33 بیمارستان مشهد تولید می گردد كه 6.3 تن از این مقدار عفونی و مابقی زباله شبه خانگی است.
وی اظهار داشت: پسماندهای عادی باید از پسماندهای بیمارستانی جدا شود تا با كاهش حجم پسماندهای عفونی بتوانیم در این زمینه بهتر مدیریت نماییم.
* وجود فاصله تا استاندارد
معاون پایش و نظارت اداره كل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی اضافه كرد: پسماندهای پزشكی اگر به درستی مدیریت نشود شرایط سختی را بوجود خواهد آورد.
وی تصریح كرد: بی خطرسازی و جمع آوری پسماندهای عفونی بر عهده تولید كننده است و دانشگاه علوم پزشكی هم ناظر این كار تعیین شده است.
وی اظهار داشت: مشهد مركز درمان شرق كشور است كه همین امر سبب افزایش سرانه تولید زباله های عفونی در این شهر شده است.
* فقط سه بیمارستان پای كار بوده اند
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد هم در این زمینه اظهار داشت: به استناد ماده هفت قانون مدیریت پسماند، كسانی كه پسماند پزشكی و ویژه تولید می كنند متولی امحای آن هستند بنابراین شهرداری مسئولیتی در این زمینه ندارد.
ابوالفضل كریمیان اضافه كرد: از سال 1386و طبق مصوبه شورای شهر مشهد به سازمان مدیریت پسماند شهرداری این شهر اجازه داده شد كه در زمینه ساماندهی زباله های بیمارستانی هم فعالیت كند.
وی تصریح كرد: طی این سالها به جز سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد هیچ نهادی در جمع آوری پسماندهای پزشكی و بیمارستانی فعال نبوده است.
وی اظهار داشت: این در حالی بود كه از 33 بیمارستان فعال در مشهد فقط سه بیمارستان برای دفن زباله های عفونی با این سازمان قرارداد داشتند.
كریمیان اضافه كرد: بیمارستانها حاضر به بستن قرارداد با این سازمان با تعرفه مربوط به زباله عفونی نمی شدند و مدعی بودند كه زباله آنها بی خطر شده و زباله عادی است در صوتی كه اداره كل محیط زیست استان این مورد را تایید نمی كرد.
وی اظهار نمود: این اختلاف نظر طی 10 سال قبل وجود داشت و هیچ اعلام نظر رسمی در زمینه عادی شدن پسماندهای مزبور به این سازمان اعلام نشده بود.
* هفت بیمارستان فاقد مجوز عادی سازی پسماند عفونی
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد اظهار داشت: از آنجائیكه پسماندهای بیمارستانی به صورت پسماند های عفونی دفن می شدند، صورت وضعیت مربوطه هم به بیمارستانها عرضه می شد اما پرداختی صورت نمی گرفت.
وی اضافه كرد: به همین سبب 60 میلیارد ریال صورتحساب سازمان مدیریت پسماند (مپ) مربو به بدهی بیمارستانها بابت سالهای 94 تا 96 معطل مانده است.
وی تصریح كرد: طی 2 ماه گذشته فرمانداری مشهد در این زمینه حكمیت انجام داد و الان از نظر مبانی محاسبه با بیمارستانها اختلافی نداریم.
كریمیان اظهار داشت: سازمان محیط زیست هم بیمارستانهای دارای زباله عادی و عفونی را مشخص كرده و مسیر در زمینه دفن زباله های بیمارستانی روشن شده است.
وی اضافه كرد: 31 اردیبهشت ماه سال جاری هم اداره كل محیط زیست به سازمان مپ اعلام نمود كه هفت بیمارستان در خراسان رضوی تاییدیه عادی سازی پسماند را دریافت نكرده اند ولی مجوز عادی سازی به مابقی بیمارستانهای استان داده شده است.
وی اظهارداشت: با دستور قضایی و ضرب الاجل معاون دادستان، مقرر شد سازمان مپ از اول خرداد پسماندهای عفونی بیمارستان ها را جمع آوری نكند بنابراین از این تاریخ زباله های بیمارستانهایی كه بی خطرسازی زباله را انجام می دهند توسط این سازمان با تعرفه پسماند عادی جمع آوری می گردد.
مدیرعامل سازمان مپ اظهار داشت: 200 درمانگاه هم در شهر مشهد شناسایی شده كه از این تعداد 44 درمانگاه برای جمع آوری زباله با این سازمان قرارداد دارند.
وی اضافه كرد: به رغم نداشتن مسئولیت در این بخش، سازمان مپ كار جمع آوری زباله درمانگاه ها و دفن بهداشتی آنها را هم ادامه می دهد.
وی تصریح كرد: در نشست اردیبهشت ماه كمیته تخصصی پسماند پزشكی مقرر شد با ورود بخش خصوصی مورد تایید دانشگاه علوم پزشكی به مقوله بی خطرسازی زباله های عفونی، سازمان مدیریت پسماند تا آخر تیر ماه جمع آوری زباله های عفونی درمانگاه ها را هم انجام دهد و درمانگاه ها مكلف به انعقاد قرارداد با بخش خصوصی در این زمینه شدند.
كریمیان اظهار داشت: از این رو جمع آوری و بی خطرسازی پسماندهای پزشكی درمانگاه ها و مطب ها به شركت خصوصی واگذار شد و مدیریت پسماند فقط زباله های عادی را بر مبنای تاییدیه محیط زیست دفن می كند.
وی افزود: خرداد ماه امسال هم از 2 هزار و 350 مطبی كه تولیدكننده زباله عفونی هستند فقط 13 مطب با سازمان مپ قرارداد داشت و جای سوال است كه برای زباله های عفونی سایر مطب ها طی این سالها چه اتفاقی افتاده است؟
* تعلل 15 ساله در بی خطرسازی زباله های عفونی
كارشناس بهداشت محیط و حرفه ای دانشگاه علوم پزشكی مشهد هم در این میزگرد اظهار داشت: حدود 6 هزار مطب در مشهد مجوز فعالیت گرفته اند ولی حدود چهار هزار مطب از این تعداد فعال می باشند.
یوسفعلی پزشك اضافه كرد: در فرآیند سابق طی 15 سال قبل از 2 هزار و 400 مطبی كه زباله عفونی تولید می كنند فقط 170 مطب برای ساماندهی با سازمان مدیریت پسماند قرارداد داشتند ولی طی 2 ماه گذشته این تعداد به بیش از 800 مطب رسیده است.
وی با اشاره به فعالیت 66 آزمایشگاه در مشهد هم تصریح كرد: تا دوم خرداد ماه امسال هیچ یك از این آزمایشگاه ها قراردادی برای بی خطرسازی زباله عفونی نداشتند اما طی 2 ماه گذشته 62 آزمایشگاه برای این كار با شركت خصوصی قرارداد منعقد كرده اند.
وی اظهار داشت: از 270 درمانگاه فعال در شهر مشهد هم هم اكنون حدود 100 درمانگاه با بخش خصوصی قرارداد بسته اند.
پزشك در باره اختلاف بیمارستانها با سازمان مدیریت پسماند هم اضافه كرد: سازمان پسماند به دنبال انعقاد قرارد با نرخ پسماند عفونی بود ولی بیمارستانها ادعا می كردند كه پسماند آنها بی خطر شده و باید با هزینه پسماند عادی دفن شود.
وی تصریح كرد: اختلاف بر سر قیمت بین درمانگاه ها و بخش خصوصی هم از دیگر مشكلات در این زمینه است.
وی اظهار داشت: برای بی خطرسازی زباله های عفونی و بیمارستانی به سه شركت خصوصی مجوز داده شده است.
پزشك اضافه كرد: طبق آخرین مصوبه كمیته پسماند پزشكی در سازمان نظام پزشكی مقرر شده بود مراكزی كه تا آخر تیر ماه نسبت به عقد قرارداد با شركت خصوصی برای بی خطرسازی اقدام نكنند به دستگاه قضایی معرفی شوند.
* تحویل 13 تن زباله بی خطر شده در 45 روز
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد اظهار داشت: شركت بخش خصوصی بعد از بی خطرسازی، زباله ها را برای دفن عادی به سازمان مپ تحویل می دهد.
كریمیان اضافه كرد: از ابتدای خرداد تا نیمه تیر ماه سال جاری فقط 13 تن زباله بی خطر تحویل این سازمان شده است.
وی تصریح كرد: این در شرایطی است كه روزانه حدود 20 تا 23 تن زباله عفونی از بیمارستانهای مشهد توسط سازمان مدیریت پسماند جمع آوری می گردد.
وی اظهار داشت: طی 10 سال قبل هیچ پسماند پزشكی توسط سازمان مپ در سلول عادی دفن نشده است.
كریمیان اضافه كرد: به استناد مصوبه كارگروه سلامت و امنیت غذایی شهرستان مشهد در مورخه 31 تیر ماه جاری و ابلاغیه سرپرست فرمانداری این شهرستان به دانشگاه علوم پزشكی، چنانچه از اول مرداد ماه جاری مراكز درمانی اعم از پزشكان، درمانگاه ها، آزمایشگاه ها، بیمارستان ها و سایر مراكز درمانی نسبت به انعقاد قرارداد با مراكز مورد تایید دانشگاه علوم پزشكی برای بی خطر سازی یا امحای پسماندهای پزشكی خود اقدام نكنند، طبق ماده 688 قانون مجازات اسلامی و ماده 16 قانون مدیریت پسماندها به مراجع قضایی معرفی می گردند.
وی تصریح كرد: اگر طی ماه های اخیر دستگاه قضایی به مبحث ساماندهی زباله های بیمارستانی و عفونی نمی پرداخت باز هم دستگاه های متولی و تولید كنندگان این زباله ها پای كار نمی آمدند.
*بی خطرسازی توسط اتوكلاو كامل نیست
معاون اداره كل محیط زیست خراسان رضوی اظهار داشت: دستگاه های اتوكلاو بی خطر سازی را كامل انجام نمی دهد و طبق قانون دانشگاه علوم پزشكی مسئول تایید بی خطرسازی زباله های عفونی است.
عرفانی اضافه كرد: بین بی خطرسازی تا دفن زباله فاصله زمانی وجود دارد كه امكان دارد در این فاصله دوباره پاتوژن های عفونی فعال شوند و زباله های عادی شده تبدیل به زباله عفونی گردند.
وی تصریح كرد: بهترین روش برای امحا و بی خطرسازی زباله های عفونی روش سوزاندن است كه تولید كنندگان زباله های عفونی با همكاری سازمان مدیریت پسماند شهرداری می توانند این كار را انجام دهند.
* اعتراض درمانگاه ها به ورود بخش خصوصی
رئیس هیات مدیره موسسات درمانی خیریه مشهد هم در این میزگرد اظهار داشت: 29 درمانگاه خیریه در مشهد فعال است كه همه با سازمان مپ برای جمع آوری و دفن بهداشتی زباله قرارداد دارند.
عباس پارسایی با اشاره به اینكه قرارداد درمانگاه ها با این سازمان تا سال 98 است، اضافه كرد: طبق اعلام دانشگاه علوم پزشكی باید این قرارداد را فسخ و با شركت خصوصی قرارداد منعقد نماییم.
وی تصریح كرد: چرا وقتی تا سال آینده قرارداد رسمی با شهرداری داریم باید این قرارداد فسخ و قراردادی با چند برابر قیمت با بخش خصوصی منعقد شود؟
وی اظهار داشت: مجبور كردن درمانگاه ها به انعقاد قرارداد با یك شركت، رانت بوجود می آورد.
پارسایی اضافه كرد: طبق قرارداد با شهرداری برای هر كیلو پسماند 10 هزار ریال پرداخت می گردد ولی بخش خصوصی سه برابر این مبلغ مطالبه می كند.
رئیس انجمن درمانگاه های خصوصی مشهد هم اظهار داشت: بیش از 150 درمانگاه خصوصی در مشهد دارای مجوز می باشد كه 90 درمانگاه از این تعداد فعال است.
مهدی علیزاده بیرجندی اضافه كرد: سازمان مپ همكاری خوبی با درمانگاه ها در زمینه جمع آوری زباله ها دارد، چرا باید زمینه ورود یك شركت خصوصی با مبلغ غیرواقعی را فراهم كنیم؟
وی تصریح كرد: دست كم یك مهلت سه ماهه به ما داده شود تا به جای پرداخت مبلغ چند برابری به شركت بخش خصوصی نسبت به خرید دستگاه بی خطرسازی اقدام نماییم.
* انحصار رانت به دنبال دارد
معاون اداره كل محیط زیست خراسان رضوی در زمینه معرفی تنها یك شركت بخش خصوصی به مقوله بی خطرسازی زباله عفونی توسط دانشگاه علوم پزشكی اظهار داشت: این كار نباید فقط در انحصار یك شركت باشد.
عرفانی با اشاره به اینكه انحصار، رانت بوجود می آورد اضافه كرد: دانشگاه علوم پزشكی باید در این زمینه پاسخگو باشد.
وی تصریح كرد: ورود بخش خصوصی به این مقوله، اقدام خوبی است اما ضمن انجام كار خوب ایراداتی هم وجود دارد و باید تعداد این شركت ها افزایش یابد.
وی اظهار داشت: چنانچه دانشگاه علوم پزشكی شركت های دیگری هم در این زمینه به محیط زیست معرفی و درخواست مجوز كند آمادگی فراهم كردن زمینه فعالیت چندین شركت در این خصوص را داریم.
عرفانی اضافه كرد: هیچ سازمانی در امر ساماندهی پسماندهای عفونی و بیمارستانی برای دانشگاه علوم پزشكی به اندازه سازمان مدیریت پسماند شهرداری مسئولیت پذیر و قابل نظارت نخواهد بود.
وی تصریح كرد: باید اختلافات موجود بین دانشگاه علوم پزشكی و این سازمان كنار گذاشته شود چونكه سازمان مدیریت پسماند به دنبال سودآوری نیست و در قبال وظایف خود پاسخگوست.
*به دنبال انحصار نیستیم
مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای دانشگاه علوم پزشكی مشهد هم در این باره اظهار داشت: قبلا متهم بودیم چرا به بخش خصوصی اجازه فعالیت در زمینه بی خطرسازی پسماند عفونی را نمی دهیم ولی اكنون متهم به این هستیم كه چرا یك شركت در این زمینه فعالیت دارد.
حسنی اضافه كرد: به دنبال انحصار نیستیم و از ورود شركتهای مختلف به این مقوله برای تولید رقابت استقبال می نماییم.
وی تصریح كرد: درمانگاه ها و سایر مراكز تولید پسماند عفونی می توانند پیشنهادات خویش را به دانشگاه علوم پزشكی عرضه كنند تا رسیدگی شود.
وی اظهار داشت: سازمان مدیریت پسماند هم می تواند بعنوان مدعی برای جمع آوری زباله های عفونی اعلام آمادگی كند، دانشگاه هم از هر ارگان و نهادی كه بتواند بی خطرسازی را انجام دهد استقبال می كند.
*سنگ اندازی نكنیم
مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای دانشگاه علوم پزشكی مشهد افزود: سیستمی كه تابحال توسط سازمان مدیریت پسماند شهرداری برای جمع آوری زباله های عفونی و بیمارستانی به كار گرفته می شد، سیستم ناقصی بود.
حسنی اضافه كرد: خون و شیرابه پسماند عفونی هنگام حمل به اطراف می پاشید بنابراین ضروری بود به سمت مكانیزه شدن برویم.
وی تصریح كرد: با ورود بخش خصوصی، مكانیزه شدن فرایند بی خطرسازی، اجرایی شد بنابراین برای فعالیت این بخش نباید سنگ اندازی نماییم.
وی اظهار داشت: برای كاهش هزینه ها در این بخش باید تولید پسماندهای عفونی را كاهش داد و سیستمی پیاده كرد كه با هزینه كمتر بازدهی بیشتری داشته باشد.
7505/ 6053
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب